Παντελής Τσάβαλος

Σαν σήμερα, πριν 26 χρόνια, στις 10 Νοεμβρίου 1989, πέθανε ο σπουδαίος Σενεγαλέζος ποιητής Birago Diop. Ένα ποίημα του Birago Diop με τίτλο “Souffle“, του 1947, μας είχε απασχολήσει πριν οκτώ χρόνια όταν είχε αποτελέσει πηγή έμπνευσης του Bill Viola για την δημιουργία του εξαιρετικού έργου “Ocean without a shore” που είχαμε δει στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2007, το οποίο μιλούσε για την παρουσία των νεκρών στην ζωή μας.

Ας θυμηθούμε το ποίημα.

Πνοή

Άκου συχνότερα τα πράγματα παρά τα όντα.
Αφουγκράσου την φωνή της φωτιάς,
την φωνή του νερού.
Άκου τον άνεμο στις λόχμες που κλαίνε:
είναι οι αναστεναγμοί των προγόνων.

Όσοι πέθαναν δεν έφυγαν ποτέ:
βρίσκονται στη σκιά που φωτίζεται
και στη σκιά που σκοτεινιάζει
Οι νεκροί δεν είναι μεσ’ την γη:
είναι στο δέντρο που θροΐζει
στο δάσος που βογγά
είναι στο νερό που κυλά,
και στο νερό που στέκει.
Είναι στην καλύβα, είναι στο πλήθος,
οι νεκροί δεν είναι νεκροί.

Άκου συχνότερα τα πράγματα παρά τα όντα.
Αφουγκράσου την φωνή της φωτιάς,
την φωνή του νερού.
Άκου τον άνεμο στις λόχμες που κλαίνε:
είναι οι αναστεναγμοί των προγόνων,
που δεν έφυγαν,
που δεν είναι μεσ’ την γη,
που δεν πέθαναν.

Όσοι πέθαναν δεν έφυγαν ποτέ:
είναι στο στήθος της γυναίκας,
είναι στο κλάμα του μωρού,
στην αναμμένη δάδα.
Οι νεκροί δεν είναι μεσ’ την γη:
είναι στην φωτιά που σβήνει,
στο χορτάρι που κλαίει,
είναι στο δάσος, είναι στο σπίτι,
οι νεκροί δεν είναι νεκροί.

(μετάφραση από το Γαλλικό πρωτότυπο ΓΙΚ)