Παντελής Τσάβαλος

Δράττομαι της ευκαιρίας από την ερώτηση της Ναταλίας για τον Γιάννη Σπυρόπουλο για να αναρτήσω σχετική βιβλιογραφία:

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ – ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ / ΠΗΓΕΣ

Το βασικό εγχειρίδιο αναφοράς για τον Γιάννη Σπυρόπουλο είναι η εξαιρετική διατριβή του Γιάννη Χ. Παπαϊωάννου (2010) που αποτελεί εκτενή και ενδελεχή μελέτη του έργου του Σπυρόπουλου. Παρακολουθεί αναλυτικά και διεξοδικά τα στάδια εξέλιξης του έργου του, κάνει ιδιαιτέρως εύστοχες και αποκαλυπτικές παρατηρήσεις, περιλαμβάνει ενδιαφέρουσες αναφορές και θαυμάσια εικονογράφηση (Υπάρχει και μεταφρασμένο σε αγγλική έκδοση):

• Γιάννης Χ. Παπαϊωάννου, 2010. Γιάννης Σπυρόπουλος. Μονογραφία. Αθήνα: Εκδ. Ιδρύματος Γιάννης και Ζωής Σπυροπούλου

Η μονογραφία του Χρύσανθου Χρήστου (1962) είναι αρκετά πρώιμη και δεν περιλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος του έργου του ζωγράφου, είναι ωστόσο πολύ σημαντική καθώς είναι η πρώτη μονογραφία και ο Χρήστου κάνει κάποιες πολύ εύστοχες παρατηρήσεις για το έργο του ζωγράφου. Η εικονογράφηση δεν είναι σπουδαία.

• Χρήστου, Χρύσανθος, 1962. Γιάννης Σπυρόπουλος. Αθήνα

Το κείμενο της Ελένης Βακαλό (1986) στην έκδοση των Νέων Μορφών περιλαμβάνει κάποιες ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις.

• Βακαλό, Ελένη (1986). Γιάννης Σπυρόπουλος: ένας αφηρημένος κλασικός. Αθήνα: Εκδ. Γκαλερί Νέες Μορφές

Η μονογραφία της Έφης Στρούζα (1989/1990) που εκδόθηκε αρχικά από τον Οργανισμό Εργατικής Εστίας (1989) και στη συνέχεια αποτέλεσε το βασικό κείμενο της πρώτης μεγάλης αναδρομικής έκθεσης του Σπυρόπουλου στην Εθνική Πινακοθήκη (1990) έχει εξαιρετικά εύστοχες παρατηρήσεις και ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσες αναφορές.
(Νομίζω ότι η ελληνική έκδοση είναι εξαντλημένη, αλλά υπάρχει σε βιβλιοθήκες και κυκλοφορεί ακόμα στο εμπόριο η αγγλική έκδοση)

• Στρούζα, Έφη (1989/1990). Γιάννης Σπυρόπουλος. Α΄έκδοση, Αθήνα: Οργανισμός Εργατικής Εστίας, 1989 – Β΄έκδοση, Αθήνα: Εθνική Πινακοθήκη-Υπουργείο Πολιτισμού, 1990

Πολύ ενδιαφέρουσες αναφορές από αρκετούς μελετητές και ωραία εικονογράφηση περιλαμβάνουν οι κατάλογοι των δυο μεγάλων εκθέσεων της δεκαετίας του ’90, αυτή του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, στη Θεσσαλονίκη (1994-μεγάλη αναδρομική έκθεση 100 έργων / κείμενα: Βακαλό, Φατούρου, Σκαλτσά, Παπαϊωάννου, Δανιηλοπούλου) και αυτή της Εθνικής Πινακοθήκης, στην Αθήνα (1995-μεγάλη αναδρομική έκθεση 200 έργων / κείμενα: Λαμπράκη-Πλάκα, Στεφανίδη, Δανιηλοπούλου, Κεσσανλή, Παπαϊωάννου, Τσίκουτα).

• Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης – Δήμος Θεσσαλονίκης (1994). Γιάννης Σπυρόπουλος. 1912-1990 – Αναδρομική έκθεση. Θεσσαλονίκη
• Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (1995). Γιάννης Σπυρόπουλος 1912-1990. Ο κλασικός της αφαίρεσης. Αθήνα

Για ενδιαφέρουσες αναφορές στον Σπυρόπουλο και το έργο του σε βιβλία ιστορίας της τέχνης, εγκυκλοπαίδειες και λεξικά υπάρχει αναλυτικός κατάλογος στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Γιάννης και Ζωής Σπυροπούλου:

• Βιβλιογραφία Γιάννη Σπυρόπουλου (στο spyropoulosfoundation.org)

Η προσωπική γνωριμία με τον ζωγράφο και το έργο του, αλλά κυρίως οι πολλές και ενδιαφέρουσες εκθέσεις που έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίες έχουν σταθεί αφορμή για μια σειρά διαλέξεων, παρουσιάσεων, επισκέψεων και ξεναγήσεων, κάποιες αναφορές (κείμενα και βίντεο) των οποίων έχουν αναρτηθεί και μπορείτε να τις βρείτε στις παρακάτω σελίδες του ιστολογίου:

• Στην έκθεση του Γιάννη Σπυρόπουλου (28.11.2010)
• Εκθεση Γιάννη Σπυρόπουλου (26.11.2010)
• Βίντεο για τον Γιάννη Σπυρόπουλο (29.11.2010)
• Νέα βίντεο για τον Γιάννη Σπυρόπουλο (1.12.2010)
• Η απεικόνιση του ελληνικού τοπίου από την παραστατικότητα στην αφαίρεση (14.2.2015)
• Γιάννης Σπυρόπουλος (τρία βίντεο από την σειρά Τοπίο και Έλληνες Εικαστικοί) (21.2.2015)

Στην συλλογή των podcast, μπορείτε επίσης να ακούσετε και μια ολόκληρη διάλεξη αφιερωμένη στον Γιάννη Σπυρόπουλο και τον Σπύρο Παπαλουκά, πατώντας εδώ.