Παντελής Τσάβαλος

Συνεχίζοντας την προεπισκόπηση των έργων που θα δούμε στο ταξίδι στη Βενετία τον Ιούλιο, ρίχνουμε σήμερα μια πιο προσεκτική ματιά στο “περίπτερο” της Πορτογαλίας και στο έργο “Trafaria Praia”  της Joana Vasconcelos. Δεν πρόκειται ακριβώς για περίπτερο, αλλά για ένα πλωτό σκάφος, ένα cacilheiro, που ταξίδεψε από την Λισαβόνα στη Βενετία δυο πόλεις αφετηρίες και προορισμούς των παλαιών νηολογίων στους μακρινούς ορίζοντες της ανατολής και της δύσης. Δεν κουβαλά εμπορεύματα, πλοηγείται μάλλον στους ορίζοντες της μνήμης και της διαχείρισής της, σαν μια μεταφορική, αισθητική χειρονομία.

Εξωτερικά είναι ντυμένο με μια σειρά από λευκά και γαλάζια κεραμικά εφυαλωμένα πλακίδια, azulehos, που απεικονίζουν πανοραμικά την Λισαβόνα.

Μπαίνοντας μέσα βυθίζεται κανείς στον ωκεανό του απέραντου γαλάζιου και του απόλυτου λευκού. . Ένα ονειρικό ταξίδι  “είκοσι χιλιάδες λεύγες υπό την θάλασσαν”, με το αίσθημα της αποκαλυπτικής μαγείας που θα ένοιωθε κι ο Ιωνάς στην κοιλιά του κήτους. Υφαντά και πλεκτά, κεντήματα και κορδόνια, κρόσσια και φωτάκια led..

Κάπου εδώ θα πρέπει να είναι κι η Πηνελόπη υφαίνοντας τις προσδοκίες της, κάπου εδώ θα πρέπει να είναι κι η γιαγιά μας πλέκοντας πουλόβερ και μάλλινα σκουφιά για τις κρύες νύχτες του μέλλοντός μας…

Οι χειρωνακτικές διαδικασίες από τις οποίες προέκυψαν τα αντικείμενα που συγκροτούν τον εσωτερικό αυτό χώρο δημιουργούν μια αίσθηση οικειότητας ή μια διάθεση οικειοποίησης και διαμορφώνουν ένα μαγικό περιβάλλον που φαίνεται να διαλύει, έστω και πρόσκαιρα τις βασανιστικές εντάσεις ανάμεσα στην υψηλή τέχνη και στη χειρωνακτική διαδικασία, την ιδιωτική και τη δημόσια σφαίρα, την τοπική και την παγκόσμια επικράτεια….